Χρειάζεται τόλμη και όραμα...

Του Κώστα Ζαχαριάδη
Δεν έχει συμπληρωθεί ούτε μήνας από τις εκλογές, αλλά μοιάζουν μακρινό παρελθόν. Η πολιτική επικαιρότητα που ακολούθησε με καταιγισμό οικονομικών μέτρων έχει μετατοπίσει την πολική ατζέντα σ' αυτό το πεδίο. Παρ' όλα αυτά, οι εκλογές προσφέρονται για πολιτικά συμπεράσματα.

Οι εκλογές αποτέλεσαν πρώτης τάξης «ευκαιρία» ώστε να έρθουν στην επιφάνεια πολλά πολιτικά σύνδρομα. Βοναπαρτισμοί, ιδεολογικός αυτισμός, καταδίωξη, ναρκισσισμοί, κρίσεις μεγαλείου και πολιτική δυσλεξία. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να διαβάσει κανείς το εκλογικό αποτέλεσμα. Δεν διεκδικώ για την ανάλυσή μου ότι είναι η μοναδική και η αληθινή. Άλλωστε τέτοιου τύπου αναγνώσεις, αναλύσεις και εμμονές μάς οδήγησαν εδώ.

Στοιχείο που αξίζει ν' αναλυθεί για τον ΣΥΝ σ' αυτές τις εκλογές είναι το αποτέλεσμα στην Αττική αλλά και η διαδρομή μέχρι να φτάσουμε σ' αυτό. Είμαστε στην αρχή ενός πειράματος και οι εκλογές ήταν ένας πρώτος σταθμός που μπορεί να μην έδωσε το επιθυμητό αποτέλεσμα, το οποίο ήταν κατώτερο των προσδοκιών που είχαν καλλιεργηθεί, ήταν πάντως ένα αποτέλεσμα που δίνει φιλί ζωής στον ΣΥΝ και του δίνει τη δυνατότητα να είναι ενεργητικά παρών και να μπορεί να πάρει πρωτοβουλίες.

Πολλοί βιάζονται να πουν ότι, πρώτον το αποτέλεσμα ήταν καταστροφικό ή αποτυχημένο και δεύτερον, ότι η πολιτική της σύγκλισης με τους αριστερούς αντιμνημονιακούς που απεγκλωβίζονται από το ΠΑΣΟΚ είναι δεξιά. Όσον αφόρα το πρώτο σκέλος αυτής της παρατήρησης, τα συμπεράσματα είναι βιαστικά και αναλύονται υπό το πρίσμα εσωκομματικών φακών. Κακά εκλογικά αποτελέσματα ο ΣΥΝ είχε εκεί που ακολούθησε σκληρές, σεχταριστικές επιλογές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περιφέρεια της Δυτικής Ελλάδας, όπου ο υποψήφιος προερχόμενος από την ΚΟΕ κατετάγη μετά τον υποψήφιο των Οικολόγων Πρασίνων και τον υποψήφιο της Δημοκρατικής Αριστεράς. Μέτριο ήταν το αποτέλεσμα στον Δήμο της Αθήνας, οπού μόνο με τέσσερα ψηφοδέλτια υποστηριζόμενα από υπαρκτές πολιτικές δυνάμεις στον εκλογικό χάρτη τερματίσαμε στην πέμπτη θέση, μόνο λίγες ψήφους πάνω από τη Χρυσή Αυγή.

Για να μην κοιτάζουμε κατά περίπτωση τα αποτελέσματα και επειδή δεν είναι τυχαίες οι τρεις παραπάνω περιπτώσεις, ένας γενικός κανόνας που μπορεί να εξαχθεί είναι ότι σε δήμους και περιφέρειες όπου οι δυνάμεις του ΣΥΝ, των Οικολόγων Πράσινων και της Δημοκρατικής Αριστεράς ήταν ενωμένες, το εκλογικό ποσοστό όχι απλώς αθροίστηκε αλλά και πολλαπλασιάστηκε. Σε δήμους και περιφέρειες που υπήρξαν χωριστές καταγραφές, όχι απλώς το ποσοστό διαιρέθηκε στα δύο, τα τρία ή τα τέσσερα (περιφέρεια Αττικής), αλλά και πολύς κόσμος πήγε σπίτι του (αποχή) ή ψήφισε με βάρια καρδιά και βρίζοντας. Αυτό είναι το μήνυμα των εκλογών. Δεν είναι τυχαίο ότι βγήκε αριστερός δήμαρχος στην Πάτρα, προερχόμενος από τον σοσιαλιστικό χώρο. Η αριστερά, όταν ενώνεται, μπορεί και να νικά ακόμα και στην τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Όταν διαιρείται, μιζεριάζει και ομφαλοσκοπεί στο περιθώριο.

Όσον αφορά τη δεύτερη παρατήρηση, όπως αναλύεται επαρκώς στο κείμενο του συντρόφου Δημήτρη Τζανακόπουλου ("Αυγή" 13.11.10), είναι θετικό ότι ο Δημήτρης μιλά από καρδιάς και εκφράζεται αυθεντικά χωρίς μισόλογα όπως κάνουν πολλοί στο σημερινό μπλοκ της πλειοψηφίας. Μόνο έτσι μπορεί να γίνει ένας ειλικρινής διάλογος. Διαφωνώ ρητά και κατηγορηματικά και με τις εκτιμήσεις αλλά και με τη στρατηγική που προτείνει αυτό το κείμενο. Η πολιτική τακτική της σύγκλισης με τους αντιμνημονιακούς που απεγκλωβίζονται από το ΠΑΣΟΚ, ακόμα και χωρίς τη συναίνεση δυνάμεων της ριζοσπαστικής αριστεράς (αν αυτό δεν είναι εφικτό) δεν είναι αδιέξοδη, ούτε δεξιά. Είναι μια ώριμη αναζήτηση του κόσμου της αριστεράς που εδώ και δύο χρόνια βιώνει τη μιζέρια και όλα τα σύνδρομα της αριστεράς μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΝ έκανε τα πάντα για να σώσει την αποκαλούμενη αριστερή στροφή και τον ΣΥΡΙΖΑ. Έντεκα αρχηγοί το 2009, 2ή θέση στις Ευρωεκλογές στην ΚΟΕ, διάσπαση στον ΣΥΝ, χωριστά ψηφοδέλτια σε Αττική, Στερεά Ελλάδα και με εσωτερικούς ανταγωνισμούς σε πολλούς δήμους. Πόσο πια πρέπει να πληγώσουμε την πολιτική αξιοπρέπεια και την υπόσταση του ΣΥΝ; Προφανώς δεν είναι μόνο τα εκλογικά, ιδιαίτερη σημασία έχουν και τα ιδεολογικοπολιτικά. Εκλογικές διακηρύξεις που έμοιαζαν με κακομαγειρεμένες σούπες για να χωράνε όλοι, παραπέταμα των κειμένων του κόμματος ευρωπαϊκής αριστεράς, διότι κατά τους συμμάχους μας αλλά δυστυχώς και για πολλούς συντρόφους μας είναι δεξιά, αγνόηση του προγραμματικού μας κειμένου τον Φεβρουάριο του 2009, διότι κατά τους ΣΥΡΙΖαίους και όχι μόνο είναι ρεφορμιστικό, και ένα σωρό παραμορφώσεις για να φορεθεί στον ευρύτερο χώρο της ριζοσπαστικής, οικολογικής, ανανεωτικής αριστεράς το ιδεολογικοπολιτικά στενό κουστούμι του ΣΥΡΙΖΑ.

Μια δεύτερη παρατήρηση - διαφωνία πάνω στο κείμενο του Δ. Τζανακόπουλου είναι στη διατύπωσή του ότι ο χώρος με τον οποίο συνεργαστήκαμε «ακόμη βρίσκεται υπό τη σκέπη του ΠΑΣΟΚ». Δεν είναι έτσι τα πράγματα. Τα διακηρυκτικά κείμενα, η δημόσια εκφορά λόγου, όχι μόνο είναι διαχωρισμένα και οριοθετημένα από το ΠΑΣΟΚ αλλά είναι και απέναντι.

Ατυχείς είναι επίσης οι αναφορές σε «συνδικαλιστική γραφειοκρατία» κ.ο.κ. Οι ομάδες που αποχώρησαν από το ΠΑΣΟΚ, εξαιτίας Μνημονίου, δεν είναι τα Χερουβείμ της σοσιαλδημοκρατίας, αλλά πριν στολίσουμε με διάφορες ωραίες και πομπώδεις λεξούλες τον οποιοδήποτε, καλό θα είναι να κοιτάμε λίγο και την καμπούρα του δικού μας χώρου και μια συνολική πραγματικότητά που διαρθρώνεται και στον πολιτικό χώρο και στο συνδικαλιστικό κίνημα της χώρας. Βέβαια, όλα αυτά υπό τη λογική ότι μας ενδιαφέρουν οι πολιτικές ανακατατάξεις και στοχεύουμε μέσω των ανακατατάξεων αυτών να δημιουργήσουμε μια νέα κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία που θα αλλάξει ρότα στα πράγματα και δεν αρκούμαστε στη βολική γωνιά του πολιτικού συστήματος που βρίσκεται σε σήψη και αποσύνθεση.

Τι λείπει σήμερα από τον ΣΥΝ; Η τόλμη και το όραμα, τουλάχιστον στον αναγκαίο βαθμό. Η τόλμη της ηγεσίας να παραδεχτεί την αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ που μέχρι πριν τις εκλογές γνωρίζαμε, που εδώ και χρόνια είχε αναχθεί σε αποκλειστική πυξίδα, και το όραμα μιας νέας αριστεράς στα πρότυπα της ευρωπαϊκής αντικαπιταλιστικής αριστεράς, στα όρια μεταξύ αριστεράς και αριστερισμού. Το όραμα μιας συνάντησης των δυνάμεων του ΣΥΝ με τον οικολογικό χώρο, τη Δημοκρατική Αριστερά, που θα αφήνει χώρο συνύπαρξης και προς τις συνεννοήσιμες δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τον σοσιαλδημοκρατικό χώρο που θα αποδεσμεύεται από το ΠΑΣΟΚ, ακόμη και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς. Οφείλουμε να ξεφύγουμε από παθογένειες, αρχηγισμούς, κατακερματισμούς και γενικόλογες συνθηματολογίες. Πρέπει να συσπειρωθεί η αριστερά και ο χώρος της οικολογίας με σύγχρονες προτάσεις. Να αποδείξουμε ότι υπάρχει διαφορετικός δρόμος για να βγούμε στον δρόμο της ανάπτυξης για τη χώρα, με δίκαιη κατανομή των βαρών, με δίκαιη κατανομή των ωφελειών που θα φέρει αυτή η ανάπτυξη και με πολιτική διαπραγμάτευση και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, γιατί το ελληνικό πρόβλημα είναι και ευρωπαϊκό.

Αν λοιπόν κάτι πρέπει να αποφύγουμε πάση θυσία είναι «μια νέα επιστροφή» την εσωστρέφεια, την πολιτική ανισορροπία και στην αστάθεια των δύο τελευταίων ετών που μετέτρεψαν τον ΣΥΝ από χώρο της ελπίδας και των προσδοκιών για την ελληνική κοινωνία σ' αυτό που σήμερα βιώνουμε και σε κανέναν δεν αρέσει.