Eτεροκαθορισμός

Του ΘΟΔΩΡΗ ΔΡΙΤΣΑ*
Προσπαθώ κι εγώ μαζί με πολλές συντρόφισσες και πολλούς συντρόφους του ΣΥΡΙΖΑ να καταλάβω... τι αλήθεια συμβαίνει εδώ. Ποιο είναι αυτό το... «κάτι μυστικό» που φταίει και μας κάνει να μην μπορούμε να κάνουμε την πολυφωνία πλεονέκτημα. Να ακυρώνουμε τόσο σημαντικές επεξεργασίες, να αποδυναμώνουμε τόσο σημαντικές πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις σε όλη την Ελλάδα, να μετατρεπόμαστε σε μέρος της κρίσης, ενώ στοχεύουμε και επιθυμούμε να είμαστε μέρος της λύσης.

Είναι αλήθεια πως ισχυρή αριστερά με αδύναμη κοινωνία δεν μπορεί να υπάρξει. Είναι επίσης αλήθεια ότι ο δικός μας χώρος «μειονεκτεί», γιατί δεν μπορεί να κάνει συνθέσεις ούτε με τη μέθοδο της συγκεντρωτικής μονολιθικότητας ούτε με αυτήν του συγκεντρωτικού αρχηγισμού. Μας μένει μόνο ο δρόμος της δημοκρατίας, της ανοικτής διαβούλευσης και της κοινής δράσης, δηλαδή ο πιο δύσκολος δρόμος.

Αληθινή είναι βέβαια και η διαπίστωση της έλλειψης σταθερής οργανικής σύνδεσης με ενεργά ή εν δυνάμει ενεργά και διαθέσιμα τμήματα της κοινωνίας, αν και η διαπίστωση αυτή συχνά χρησιμοποιείται με αυτοεπιβεβαιωτική και ιδιοτελή επιλεκτικότητα μόνο εναντίον των αντίθετων απόψεων και γιʼ αυτό διογκώνεται υπέρμετρα και μηδενιστικά και καταλήγει να αδικείται ως διαπίστωση και να ακυρώνεται η χρησιμότητά της.

Κι είναι τέλος, αλήθεια -χωρίς να υπάρχει «τελική» αλήθεια- ότι ενώ κάναμε πολλές συμφωνίες στον ΣΥΡΙΖΑ, ποτέ δεν μπορέσαμε να συμφωνήσουμε για τον τρόπο δημοκρατικής νομιμοποίησης των αποφάσεων ώστε αυτές να μην αμφισβητούνται και να μην ακυρώνονται την επομένη. Αυτά και κάμποσα άλλα ισχύουν νομίζω, αλλά ούτε σʼ εμένα δίνουν επαρκή απάντηση στο... «τι στʼ αλήθεια συμβαίνει εδώ», αφού ούτε γιʼ αυτά δρομολογούνται λύσεις. Το κουβάρι παραμένει κουβάρι.

Αυτό όμως που δεν μπορώ να δεχτώ είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να συνθέσει μη συνθέσιμες πολιτικές διαφορές, και γιʼ αυτό αναπαράγει την κρίση του. Αν και δεν τολμά κανείς να προβάλλει έναν τέτοιο ισχυρισμό, πάρα πολλές από τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ συμπεριφέρονται ως αυτό να είναι δεδομένο, και νομιμοποιούν κεντρόφυγες, υπερβατικές, μοναχικές και τελικά διχαστικές αναζητήσεις του «νέου». Ειδικά μετά το μνημόνιο και το ΔΝΤ ξετυλίγεται ένας παροξυσμός έως και υβριστικών αντιπαραθέσεων -που καμιά σχέση δεν έχουν με πολιτική κριτική, όταν μάλιστα υποτίθεται ότι αυτή γίνεται μεταξύ συνεργαζόμενων συντρόφων- ένας «ιερός πόλεμος». Αλλά μόνο για τακτικές επιλογές και για το «ύφος», αφού η πολιτική απόφαση και η απόφαση για τις αυτοδιοικητικές εκλογές ψηφίστηκαν σχεδόν ομόφωνα στην πρόσφατη «Πανελλαδική Συνάντηση»! Γιατί, λοιπόν, είναι μη συνθέσιμες οι πολιτικές διαφορές;

Όταν δημοσιευτεί αυτό το σημείωμα στις «Συναντήσεις», μπορεί να έχουν ανακοινωθεί δύο ξεχωριστά ψηφοδέλτια από τον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ στην περιφέρεια Αττικής, μπορεί -ελπίζω- και όχι. Κι αν συμβεί αυτό μπορεί να έχουμε την αρχή του τέλους του ΣΥΡΙΖΑ ή -ελπίζω - την αρχή της ανασύνθεσής του.

Όπως όμως κι αν εξελιχθούν τα πράγματα, ένα κρίσιμο από τα πολλά, που θεωρώ απολύτως αναγκαίο επιτέλους να «κρατήσει» η ριζοσπαστική-ανανεωτική αριστερά, είναι να σταματήσουμε τις επιλογές που μας οδηγούν σε ετεροκαθορισμό. Έχουμε δώσει πολλές νέες ιδέες, έχουμε ανοίξει πολλούς νέους δρόμους, έχουμε πρωτοστατήσει σε τόσο σημαντικούς αγώνες. Όσο δεν εμπιστευόμαστε και δεν καταξιώνουμε την πολιτική μας και την αγωνιστική μας ταυτότητα, όσο την εκχωρούμε στην αναζήτηση ετεροκαθοριζόμενων «συνεργασιών» ή «διεμβολισμών» ή «συναινέσεων» τόσο... τα έρμα θα ψοφάνε!

Κατά την ταπεινή μου γνώμη, η κλειστή πρόταση συνεργασίας με κέντρο την υποψηφιότητα του Αλέξη Μητρόπουλου, η απαξιωτική για το πολιτικό και το κοινωνικό «σώμα» της αριστεράς «φυγή προς τα μπρος» του Αλέκου Αλαβάνου και πιο καθαρά η επιλογή των «συναινέσεων» (με το ΠΑΣΟΚ φυσικά) της Δημοκρατικής Αριστεράς, έχουν μια πολιτικά κοινή -ίσως και ιστορικά κοινή- αφετηριακή βάση: τον επιλεκτικό και συγκυριακό ηττοπαθή τακτικισμό, που οδηγεί στον ετεροκαθορισμό και -μέσω αυτού- στην απαξίωση της κατακτημένης ταυτότητάς μας.

Μήπως οι πολλαπλής προέλευσης διακηρύξεις ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι εγχείρημα με στρατηγικό χαρακτήρα πρέπει να βαθύνουν και προς αυτήν την κατεύθυνση;



* Ο Θοδωρής Δρίτσας είναι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Α' Πειραιά και Νησιών.